Inhoud van deze nieuwsbrief:
- Zeggen wat je doet en doen wat je zegt
- Real Life-Onderwijs: leren van de praktijk!
- Consulten in beeld
- Deprescribing | Betere gezondheid, minder bijwerkingen en lagere zorgkosten
Zeggen wat je doet en doen wat je zegt
Graag maak ik van deze gelegenheid gebruik om je mee te nemen in wat in mijn ogen uniek is aan SIR. En daar waar ik spreek over SIR, bedoel ik SIR Academische apotheken Stevenshof & Vleuten en SIR Instituut. Wij zijn allemaal SIR!
Drie bedrijven die onlosmakelijk met elkaar verbonden zijn, van elkaar leren en elkaar versterken in het kunnen bieden van passende farmaceutische zorg ter verbetering van de gezondheid en het welzijn van alle mensen. Dit kunnen we doen door het hebben van een unieke combinatie van vijf pijlers, te weten: onderzoek, onderwijs, ontwikkeling, opleiding en farmaceutische zorgpraktijk.
In deze nieuwsbrief presenteren we enkele thema’s waarin we actief zijn, hoe we hierin zorgen voor kruisbestuiving tussen de bedrijven en de vijf pijlers, en hoe dat ten goede komt aan de patiënt en de zorgverleners in de praktijk.
De in deze nieuwsbrief uitgelichte thema’s zijn: real life-onderwijs, consultvoering en deprescribing.
Stuk voor stuk voorbeelden die de gecombineerde bijdragen binnen SIR inzichtelijk maken en tegelijkertijd ook de nauwe samenwerking laat zien met diverse partners. Om impact te kunnen maken en op grote schaal bij te dragen aan het bevorderen van veilig en effectief geneesmiddelgebruik is samen werken essentieel. Dit is de kern van SIR en blijft ons voortdurende streven. Kunnen we ook op jou rekenen?
Sasja Ouwens-van Bommel, directeur SIR
Real Life-Onderwijs: leren van de praktijk!
Het innovatieve Real Life-Onderwijs (RLO) is opgezet door SIR Academische apotheek Vleuten en de Universiteit Utrecht. De pijlers Opleiding en Ontwikkeling van SIR komen hierin samen. De focus van het RLO ligt op het doorgeven en opdoen van praktijkervaring. Eerstejaarsmasterstudenten farmacie voeren onder supervisie van een openbaar apotheker een deel van een medicatiebeoordeling uit in één van de SIR Apotheken. Dit biedt de studenten een unieke kans om medicatiebeoordelingen uit te voeren in een echte apotheeksetting met echte patiënten. Het resultaat: meer inzicht in de complexe werkelijkheid van patiëntenzorg.


Studenten bereiden zich voor door medicatieoverzichten en patiëntdossiers te analyseren. Samen met de docent bedenken ze vragen voor het patiëntgesprek. Eén student voert dit gesprek in de apotheek in het bijzijn van de apotheker, terwijl medestudenten en de docent via een videoverbinding meekijken. Dit biedt zowel de kans om praktijkervaring op te doen als om reflectie en feedback te stimuleren. De apotheker bewaakt het proces en springt bij waar nodig, wat de kwaliteit van de beoordeling en de leerervaring versterkt.
Deze aanpak van real life-onderwijs heeft meerdere voordelen:
- Voor de studenten: Het biedt inzicht in de nuances van patiëntenzorg, zoals het afwegen van richtlijnen tegen individuele patiëntbehoeften. Ze leren communiceren met patiënten en krijgen een beter beeld van de veelzijdigheid van het vak.
- Voor apotheken: Het geeft voldoening om een waardevolle bijdrage te leveren aan de opleiding van nieuwe apothekers. Daarnaast kan het de eigen expertise versterken; niet alleen door bewustwording van de eigen werkwijze tijdens medicatiebeoordelingen, maar het stimuleert ook om de actuele kennis van richtlijnen bij te houden en te bespreken.
- Voor patiënten: De uitgebreide aandacht tijdens deze sessies draagt bij aan de kwaliteit van de farmaceutische behandeling.
De evaluatie van het RLO door de Universiteit Utrecht bij studenten maakt duidelijk dat dit onderwijs een waardevolle toevoeging is, met blijvende impact voor alle betrokkenen. Studenten zijn enthousiast over de mogelijke variatie in werkzaamheden in de openbare apotheek, het direct kunnen toepassen van kennis in de praktijk en de feedback op eigen handelen.
Consulten in beeld
In zowel de SIR Apotheken als het SIR Instituut zijn we op allerlei manieren bezig met consultvoering om goed medicijngebruik te bevorderen. Dit hebben hebben we in beeld gebracht in een infographic waarvan u hier het plaatje ziet.
Download infographic
>> Bekijk hier de gehele infographic en krijg een beter beeld! Binnen de infographic kun je verder klikken voor meer informatie.

Deprescribing | Betere gezondheid, minder bijwerkingen en lagere zorgkosten
SIR speelt een vooraanstaande rol in het bevorderen van ‘deprescribing’: het verantwoord minderen of stoppen van medicatie. We zijn op dit onderwerp actief in de ontwikkeling, het onderzoek, de opleiding, het onderwijs en de implementatie.
Ontwikkeling
Het SIR Instituut schrijft mee aan de richtlijnen op dit gebied en heeft in opdracht van het ministerie van VWS inmiddels 15 kennisdocumenten voor het minderen en stoppen van specifieke geneesmiddelgroepen ontwikkeld. Deze maken deel uit van de module ‘Minderen en stoppen’ van de multidisciplinaire richtlijn (MDR) ‘Polyfarmacie bij ouderen’.
Onderzoek
Gert Baas, apotheker en onderzoeker bij SIR, richt zijn promotieonderzoek op het minderen en stoppen van medicatie bij kwetsbare ouderen met medicatie op rol. Elsemiek Jansen-Groot Koerkamp, ook werkzaam als onderzoeker bij SIR, doet promotieonderzoek naar het afbouwen van opioïden als onderdeel van het TAPTOE-consortium. Ook is SIR betrokken bij het CO-DEPRESCRIBE, een vierjarig onderzoek dat zich richt op deprescribing van cardiovasculaire en diabetesmedicatie bij kwetsbare ouderen.
Opleiding en onderwijs
Het blended leertraject ‘Deprescribing’ combineert e-learningmodules met verdiepende fysieke cursussen, gericht op het toepassen van de aanbevelingen uit de module ‘Minderen en stoppen van medicatie’ als onderdeel van de multidisciplinaire richtlijn ‘Polyfarmacie bij ouderen’. SIR collega’s Sanne Bakker-Verdoorn en Henk-Frans Kwint zijn veelvuldig als docent betrokken bij onderwijsinitiatieven en workshops op het gebied van deprescribing, zoals bij de Master Farmacie te Leiden, academische netwerken van apothekers en recentelijk bij SCEM-nascholingen.
Implementatie
In de dagelijkse praktijk werkt het SIR Instituut nauw samen met de SIR Apotheken Stevenshof (Leiden) en Vleuten. Deze samenwerking stelt ons in staat om onderzoeksbevindingen direct te vertalen naar praktische toepassingen. In Stevenshof wordt volop uitvoering gegeven aan de ouderenmodule van Zorg en Zekerheid waarbij ‘deprescribing-consulten’ uitgevoerd en gedeclareerd mogen worden. Inmiddels is ook een hybride experiment gestart waarin een apotheker-behandelaar patiënten krijgt doorverwezen van de huisarts voor een consult waarin deprescribing vaak centraal staat. In Vleuten worden onder andere themaweken georganiseerd waarin specifieke patiëntengroepen worden uitgenodigd voor een consult met de apotheker. Denk hierbij aan controle op overgebruik van maagzuurremmers of langdurig gebruik van alfablokkers bij plasklachten. Daarnaast is multidisciplinair afgesproken dat deelnemers aan de Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) worden doorverwezen naar de apotheker voor een consult waarin wordt gecontroleerd op potentiële tegenwindfactoren, zoals medicatie die beweging of leefstijlverandering belemmert of gewichtstoename veroorzaakt.